آگاهی رسانی به 4100 نفر از عموم مردم تهران، نتیجه نخستین کمپین هپاتیت ایران بود

کمپین هپاتیت زیر نظر شبکه هپاتیت ایران و با هدف ارتقای سطح آگاهی عمومی افراد،5  تا 7 مرداد ماه در 4 ایستگاه مترو تجریش، شهید بهشتی، تئاتر شهر و صادقیه برگزار شد، بر آن شدیم که مصاحبه ای با مریم تاجیک، یکی از مدیران اجرایی کمپین داشته باشیم: لطفا خودتان را برای خوانندگان معرفی کنید. مریم تاجیک هستم دانشجوی پزشکی ورودی 91 و دبیر واحد پزشکی و داروسازی مرکز پژوهش های دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران و به همراه حمیدرضا کریمی ساری مدیریت اجرایی نخستین کمپین هپاتیت را به عهده داشتم. خانم تاجیک لطفا کمپین هپاتیت را معرفی کنید. روز جهانی هپاتیت از سال 2011، هرساله درتاریخ 28 جولای (7 مرداد)، تحت نظر سازمان جهانی هپاتیت (World Hepatitis Alliance)، در نقاط مختلف جهان برگزار می شود. از امسال (سال 2016)، این سازمان شعار NOhep را انتخاب نمود، که می توان آن را جهان بدون هپاتیت ترجمه کرد. در حال حاضر داروهای جدید و موثری برای درمان و کنترل هپاتیت های ویروسی (بخصوص هپاتیتC ) کشف شده که به همین دلیل سازمان بهداشت جهانی برای حذف این ویروس ها تا سال 2030 برنامه ریزی های گسترده ای انجام داده است. اما حلقه ی گم شده در این برنامه ریزی ها، آگاهی عموم جامعه است، که بدلیل ماهیت ویروس های هپاتیت B و C  و راه های انتقال آن، بدون افزایش آگاهی جامعه نمی توان به هدف بزرگ ریشه کنی این ویروس ها دست یافت.  شبکه هپاتیت ایران و مرکز پژوهش های دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز امسال به این سازمان جهانی پیوستند و کمپین اطلاع رسانی هپاتیت، امسال برای نخستین بار در ایران برگزار شد. هدف از برگزای کمیپن هپاتیت چه بود؟ همانطور که نلسون ماندلا گفته است: " آموزش، بهترین راه تغییر جهان است." هدف اصلی این کمپین افزایش سطح آگاهی و اطلاعات عموم مردم جامعه در مورد هپاتیت های ویروسی به خصوص هپاتیت B و C  بود. در کنار این امر، افرادی که واکسن هپاتیتB  را نزده بودند به دریافت واکسن در مراکز بهداشت تشویق می شدند و افرادی که ریسک فاکتورهای هپاتیت های ویروسی را داشتند، برای انجام آزمایش رایگان، به آزمایشگاه معرفی شدند. همچنین افراد دارای شغل های پرخطر، برای سنجش آزمایش رایگان تیتر آنتی بادی ضد ویروس هپاتیتB  (HBs-Ab)، به آزمایشگاه معرفی شدند. با 7 آزمایشگاه سطح شهر تهران هماهنگ شد، که در بازه ی برگزاری کمپین، افرادی که ازطریق کمپین ارجاع داده می شدند، بصورت رایگان برای انجام آزمایش هپاتیت های B و C از جمله سنجش تیتر HBs-Ab پذیرش می شدند. علاوه بر این، افزایش سطح اطلاعات دانشجویانی که در کمپین شرکت کردند و افزایش مهارت هایی مثل کارگروهی، برقراری ارتباط و انتقال اطلاعات نیز اهمیت ویژه ای داشت. نخستین کمپین هپاتیت با همکاری چه مراکز و چه گروهی از دانشجویان برگزار شد؟ این کمپین توسط شبکه هپاتیت ایران، مرکز پژوهش های دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران و شبکه همکار مراکز پژوهشی دانشجویی منطقه ی تهران، با همکاری اداره کل سلامت شهرداری تهران و روابط عمومی مترو تهران برگزار شد. همچنین 7 آزمایشگاه در سطح شهر تهران نیز برای انجام آزمایش رایگان اعلام آمادگی کردند. در این کمپین دانشجویان 9 دانشگاه علوم پزشکی شهر تهران (تهران، شهید بهشتی، بقیه الله (عج)، ایران، آزاد اسلامی، ارتش، علوم بهزیستی و توانبخشی، تربیت مدرس و دانشگاه شاهد) و تعدادی از شهر های دیگر از جمله، شیراز، اراک، سمنان، دزفول و نجف آباد شرکت داشتند. تعداد ثبت نام اولیه 150نفر بود که از این تعداد حدود 90 نفر در کارگاه آموزشی شرکت کردند.  بدلیل نیاز به آگاهی اولیه درباره ی ماهیت این بیماری، تنها افرادی که در کارگاه هپاتیت شرکت کرده بودند، در برنامه ی حضور در ایستگاه های مترو قرار داده شدند. در این بین، 32 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند. چه اقداماتی قبل از برگزاری کمپین انجام شد؟ قبل از برگزاری لازم بود که هماهنگی با مترو و شهرداری انجام و مجوزهای لازم کسب شود. سپس بروشورهایی به زبان ساده، درمورد هپاتیتB، هپاتیت C و کبد چرب تهیه و تنظیم شد و با تیراژ هرکدام 4500 عدد به چاپ رسید. پوسترها و بروشورهای سازمان جهانی هپاتیت، به زبان فارسی ترجمه شدند و برای کلیپ تبلیغاتی سازمان جهانی هپاتیت، زیرنویس فارسی تهیه شد. همچنین کارگاه آمادگی شرکت در کمپین با حضور آقای دکتر علویان، ریاست شبکه هپاتیت ایران در دو بخش برگزار شد. در بخش اول آموزش های علمی در مورد بیماری هپاتیت، شیوع آن و راه های پیشگیری، تشخیص و انتقال آن به دانشجویان داده شد. در بخش دوم نیز دانشجویان با نحوه ی برخورد با مردم، آموزش به آن ها و شیوه کلی اجرای پروژه آشنا شدند. در انتهای کارگاه نیز دکتر علویان، درمورد اهمیت موضوع هپاتیت های ویروسی و ضرورت اجرای این حرکت داوطلبانه برای دانشجویان سخنرانی کردند. چرا ایستگاه های مترو برای آگاهی رسانی انتخاب شد؟ با توجه به این که ایستگاه های مترو مکان هایی هستند که اقشار مختلف جامعه، درسنین و مشاغل مختلف از آن استفاده می کنند، امکان دسترسی به جامعه ای بزرگتر با تنوع بالا در این مکان ها وجود دارد. با توجه به این که در برگزاری کمپین اولویت بر این است که آموزش برای عموم مردم صورت بگیرد، ایستگاه های مترو از مناسب ترین مکان ها برای دستیابی به این هدف تشخیص داده شدند. آیا این کمپین برای اولین بار در کشور انجام شد؟ در سال های قبل کمپین های مشابهی برای بیماری دیابت، ایدز، سرطان و غیره برگزار شده است ولی کمپین هپاتیت برای اولین بار و به صورت هماهنگ با سازمان برگزاری روز جهانی هپاتیت برگزار شد.   برنامه های دیگری نیز در آینده برای آگاهی رسانی در این خصوص در نظر گرفته شده است؟ بله، از سوی شبکه هپاتیت ایران در تعدادی از فرهنگسراها و اماکن عمومی نیز این آموزش بوسیله ی متخصصین عفونی و فوق تخصص گوارش و کبد، به صورت سخنرانی انجام شد و قرار است آگاهی رسانی به عموم، در طول سال نیز ادامه داشته باشد. انیمیشن های کمدی برای انتقال مفاهیم به صورت ساده، به سفارش این نهاد ساخته شده و در رسانه ملی و شبکه های اجتماعی به سمع و نظر مردم می رسد. همچنین برنامه ریزی جهت غربالگری اقشار پرخطر نیز در دستور کار فعالیت این کمپین قرار دارد. نحوه برخورد مردم با این نحوه اطلاع رسانی چگونه بود و چه میزان اطلاع رسانی صورت گرفت؟ خوشبختانه کمپین برگزار شده، شروع خوبی برای افزایش سطح آگاهی مردم بود و با استقبال زیاد مردم مواجه شد. در این کمپین حدود 4100 نفر به صورت چهره به چهره آموزش دیده و بروشور آموزشی، پیکسل و دستبند حاوی شعار NOhep را دریافت کردند. در پایان جا دارد از دکتر علویان، رئیس شبکه هپاتیت ایران و دکتر پاسالار، سرپرست مرکز پژوهش های علمی دانشجویان که در این کمپین ما را از حمایت های همه جانبه خود بهره مند ساختند تشکر و قدردانی نمایم.